Թեմ
Հրապարակված է: 09/16/2020
1512 թուականից ի վեր, երբ ստեղծուեց հայերէն առաջին տպագիր գիրքը՝ «Ուրբաթագիրք» աղօթագիրք-բժշկարանը, մեր ժողովուրդը գրատպութեան գերհարուստ ժառանգութիւն է կուտակել։ Այդ առիթով տեղին է ասել, որ հայ գրատպութեան 500-ամեայ յօբելեանի օրերին Արևմտեան թեմը Յովնան Արք. Տէրտէրեանի առաջնորդութեամբ պատրաստեց և հրատարակեց «Ուրբաթագրքի» բնագիրը՝ զուգադիր աշխարհաբար թարգմանութեամբ։
Հնատիպ հայ գրքերի մէջ իրենց արուեստով ու նշանակութեամբ կարեւոր են յատկապէս Աստուածաշնչի ամբողջական կամ մասնակի հրատարակութիւնները։ Սուրբ Գրքի տպագրութիւնը հնարաւորութիւն տուեց, որպէսզի Աստուծոյ խօսքը առաւել մեծ քանակով տարածուի հաւատացեալների մէջ, հասանելի դառնայ առաւել լայն շերտերին Եւրոպայից մինչև Հայաստան, Պարսկաստան, Հնդկաստան և այլուր։
Տպագիր Աստուածաշունչ գրքերի հարուստ հաւաքածոյ ունի ԱՄՆ Արևմտեան թեմը։ Տարիների ընթացքին, թեմի Առաջնորդ Յովնան Արք. Տէրտէրեանի անմիջական նախաձեռնութեամբ Առաջնորդարանում մէկտեղուած և երկիւղածութեամբ պահպանուող այդ գրքերի մէջ կան բոլոր ժամանակների ամենահեղինակաւոր հրատարակութիւնները, ինչպէս օրինակ՝
• Մխիթար Սեբաստացու հրատարակած Աստուածաշունչը (1733 թ.), որ կազմուել է լաւագույն միջնադարեան ձեռագրերի համեմատութեամբ,
• Յովհաննէս Զոհրապեանի պատրաստած՝ Աստուածաշունչ հրատարակութիւնը (1805 թ.)՝ ծանօթագրութիւններով, բազմաթիւ ձեռագրերի համեմատութիւններով,
• Արսէն Բագրատունու պատրաստած՝ Աստուածաշնչի քննական հրատարակութիւնը (1860 թ.) և այլն, որոնք մինչ օրս հիմք և օրինակելի բնագիր են դառնում հայերէն Ս. Գրքի այլևայլ հրատարակութիւնների համար։
Արևմտեան թեմի Առաջնորդարանը հայ հնատիպ գրքի իւրատեսակ մի շտեմարան է, և հնատիպ մեր այս գրքերը շարունակում են լոյս ճառագել, որին առնչուելու պատեհութիւն է ստեղծուել այժմ բոլորիս համար։
Յոյժ արժէքաւոր Աստուածաշունչ գրքերը, Սրբոց Թարգմանչաց տօնի կապակցութեամբ լայն ցուցադրութեան կը ներկայացուեն 2020 թ. Հոկտեմբերի 11-ին, Առաջնորդանիստ Ս. Ղևոնդեանց Մայր Տաճարում, Ս. Պատարագից անմիջապէս յետոյ։
Աստուածաշունչ մատեանի հնատիպ հրատարակութիւնների ցուցադրութեան ժամանակ, Գերշ. Յովնան Արք. ընկերակցութեամբ, կը լինեն բանախօսութիւններ, մտքերի փոխանակութիւններ, այն նպատակադրումով, որ «Հոգիին սնունդը Աստուծոյ խօսքն է, որը փաստօրէն երկինքէն իջած հացն է, որուն մէջ կը տեսնենք Քրիստոսի ներկայութիւնը» (Յովնան Արք.)։
Դիւան Առաջնորդարանի
Սեպտեմբեր 16, 2020